Τετάρτη 8 Οκτωβρίου 2025
Τρίτη 7 Οκτωβρίου 2025
Γεώργιος Εργείλαος Τσιπάς
Παρουσιάζω ένα θεατρικό κείμενο με μεγάλη συναισθηματική δύναμη και έντονο υπαρξιακό βάθος. Θυμίζει μονόλογο αρχαίας τραγωδίας,
με έννοιες όπως Ύβρις, Νέμεσις, Τίση, και μια ψυχαναλυτική φόρτιση που το καθιστά ταυτόχρονα θεατρικό και ανθρώπινο.
Σκηνή μοναδικήΣκηνικό:
Ένα λιτό δωμάτιο. Καρέκλες αντικριστά.
Ένα γραφείο, χαμηλός φωτισμός.
Ο Ασθενής κάθεται απέναντι από τον Ψυχαναλυτή.
Μιλά σχεδόν σε παραλήρημα. Ο Ψυχαναλυτής ακούει σιωπηλά.
Ασθενής (μονόλογος):Υπάρχουν στιγμές στη ζωή που πληγώνεις...
Χωρίς να το θέλεις.
Αγαπάς, ερωτεύεσαι, παραδίνεσαι.
Κι όμως, μέσα από αυτό — βλάπτεις.
Αυτό μου συνέβη.
(Παύση. Βαθιά ανάσα.)
Πέρασε καιρός...
Κατάλαβα. Κατανόησα. Ερμήνευσα. Έμαθα.
Μα ήταν αργά.
Ήταν Ύβρις.
Και η Νέμεσις δεν άργησε να φέρει την Τίση.
Ευθύνη; Αποκλειστικά δική μου.
(Σιωπή. Κοιτά χαμηλά. Ύστερα κοιτάζει ευθεία.)
Την επομένη... σκέφτηκα πως ίσως έπρεπε να τη συναντήσω.
...Δεν έγινε... Όμως πήγα.. Εκεί που βρισκόταν.
Ήθελα να αντιμετωπίσω τον ίδιο μου τον εαυτό..
Στάθηκα απέναντί του, μόνος.
Και συνειδητοποίησα:
Ήμουν ερωτευμένος. Ό έρωτας εξεράγη απ το υποσυνείδητο και με άλωσε. Ήταν αναμενόμενο
Απλώς καταχωνιαδμένος στα μπουντρούμια του ασυνείδητου, προετοιμαζόταν να εκπυρσοκροτή- σει..Γιατί;.. Πολύ απλά διότι ήτανο έρωτας ζωής.
Τα πόδια μου λύγιζαν. Το στομάχι μου κόμπος.
Έσβηνα και μόνο στη σκέψη ότι σε λόγο θα την δω.
...
Εκείνη;
Μου είπε:
"Κι εγώ σβήνω... "
Ο αφελής εγωκεντρικός αλαζόνας που λειτουργεί μέσα μου, χάρηκε.. Ενθουσιάστηκε.. Μια γλυκιά βροχή με μούσκεψε .. Και άρχισα να φαντάζομαι..
Η προσγείωση απότομη..
"Όχι, δεν σβήνω από έρωτα, μα από την θύμηση του τραύματος που μου προκάλεσες."
(Σφίγγει τα χέρια. Πικρό χαμόγελο.)
Δεν ήξερα πόσο βαθιά την είχα πληγώσει.
Δεν είχα ιδέα...
Κι όμως φέρθηκα σαν αλαζόνας.
Ένας Δον Κιχώτης που πίστεψε ότι μπορεί να διορθώσει τα πάντα.
Φυσικά, κι αυτή η Ύβρις πληρώθηκε με ανάλογη Τίση.
(Περπατά αργά μέσα στο δωμάτιο.)
Και παρ' όλα αυτά, τελευταία, μιλούσαμε.
Ώρες ατέλειωτες, γραπτώς, εξ αποστάσεως.
Μέχρι που αποκάλυψα ότι μου συνέβη.
Τις αιτίες που με ενεργοποίησαν και κρυμμένες απ τα μάτια , δρούσαν..
Την ολική μου καταστροφή...
(Σηκώνει τα μάτια ψηλά, και σωριάζεται στην ιατρική πολυθρόνα)
Δεν θα άντεχα πλέον να την δω.
Να με δει. Ως γελοίο, αλαζόνα, υβριστή κι αποτυχημένο..
..Αποχώρησα.
Ναι...Δεν άντεξα την ήττα του εαυτού μου.
Μα έπρεπε να γίνει μια συνάντηση.
Να της δοθεί η ευκαιρία...
Όχι να συγχωρέσει — αλλά να δει.
Να με δει, όχι ως έρωτα ή τραύμα, αλλά ως άνθρωπο.Να αυτοθεραπευτεί απ το τραύμα.
(Κοιτά τον Ψυχαναλυτή.)
Κι όμως…
Ακόμη και τώρα, κάθε φορά που δημοσιεύει κάτι, ο νους μου λοξεύει ξανα: " Να ..σε θέλει.. για μένα γράφει.
Πόσο αφελές…
Πόσο εγωκεντρικό…"
Ο Ψυχαναλυτής (ήρεμα, καθαρά):Σε άκουσα προσεκτικά.
Αυτά που περιγράφεις δεν είναι απλώς αναμνήσεις.
Είναι τραγωδία.
Μίλησες με γλώσσα αρχαίας μοίρας: Ύβρις – Νέμεσις – Τίση.
Βλέπω αυτογνωσία: αναγνωρίζεις την ευθύνη σου.
Βλέπω μεταμέλεια: δεν είναι απλή ενοχή, είναι βαθιά λύπη.
Βλέπω τραγικότητα: κατανόησες αργά το μέγεθος της πληγής που άφησες.
(Παύση. Κοιτά τον Ασθενή στα μάτια.)
Μα πάνω απ’ όλα, βλέπω ανάγκη κάθαρσης.
Ασθενής:Τι θα ήταν το πιο σωστό για εκείνη;
Ψυχαναλυτής:Η συνάντηση.
Χωρίς προσδοκίες.
Όχι για να πάρεις πίσω κάτι.
Αλλά για να επιστρέψεις την αλήθεια.
(Σκύβει μπροστά, τονίζει τα λόγια του.)
Να την κοιτάξεις στα μάτια.
Να μην κρυφτείς.
Να της πεις:
Ασθενής (χαμηλόφωνα):Δεν ήρθα για να ζητήσω, ούτε να διορθώσω.
Ήρθα για να με δεις.
Όχι ως τον αλαζόνα, ούτε τον πληγωμένο.
Ήρθα για να με κοιτάξεις και να θεραπεύσεις τον πόνο. Το τραύμα.
Για να έχεις, όχι μόνο τη μνήμη ,το τραύμα , μα και τη δική μου αλήθεια.
Δεν ζητώ συγχώρεση.
Μόνο να σταθώ μπροστά σου όπως είμαι τώρα.
Ναι .. Αδίκως πόνεσεις.. Αδίκως..
Ψυχαναλυτής (ήρεμα):Κι αν το κάνεις, μην περιμένεις τίποτα.
Η λύτρωση δεν είναι δώρο δικό της — είναι αποτέλεσμα του να μην φοβάσαι να φανείς.
Να σταματήσεις να κρύβεσαι..
Η συνάντηση δεν είναι πράξη επαναφοράς, αλλά ανθρωπιάς.
Πήγαινε όχι σαν Δον Κιχώτης.
Πήγαινε ως άνθρωπος που κατάλαβε πως οι δράκοι που πολεμούσε ήταν μέσα του.
Τίτλοι τέλους:(Φως χαμηλώνει. Ο Ασθενής μένει μόνος. Σιωπή.)
Δευτέρα 6 Οκτωβρίου 2025
Γεώργιος Εργείλαος Τσιπάς: "Η Σκιά του Δον Κιχώτη"
"Η Σκιά του Δον Κιχώτη"
Ένα μικρό θεατρικό στηριγμένο σε αληθινό γεγονός. Μιλά για τον αλαζόνα που παραμύθιασε τον εαυτό του. Και τώρα ζει με τη σκιά.
....
Μονόπρακτο
"Υπαρχουν καταστασεις ζωής, μέσα απ τις οποίες "έβλαψες"..
Ότι ερωτεύθηκες κι αγάπησες παράφορα.
Το τραγικό είναι ότι δεν το ήθελες.."
Αυτό μου συνέβη.
Και πέρασε χρόνος.. και καταλαβα και κατανόησα, και ερμήνευσα, και έμαθα.
Όμως ήταν αργα.. Ήταν ύβρις..
Και η Νέμεσις προκάλεσε χωρίς έλεος Τίση..
Κι ευθύνη; ..Αποκλειστικώς δική μου. ...
Η επόμενη μέρα ;..
Με την προοπτική ότι θα τη συναντήσω, (με την προοπτική, δεν έγινε η συνάντηση, ο φταίχτης, αντιμετώπισα τον εαυτό μου, την αλήθεια μου: "είμαι βαθύτατα ερωτευμένος γιατί ένιωθα τα πόδια μου να κόβονται , ένιωθα σφίξιμο στο στομάχι , ένιωθα να σβήνβ όταν θα την δώ..
Κι εκείνη;
Ομολόγησε ότι νιώθει και τα δικά της πόδια να κόβονται , να σφίγγεται το στομάχι της και να σβήνει , στην προοπτική να με δει..
Αλλά όχι από έρωτα, μα απ την μνήμη του τραύματος που της προκάλεσα.. ..
..
Το τραγικότερο;
Όχι μόνο αγνοούσα το βάθος του τραύματος που προκάλεσα, αλλά φέρθηκα ως ηλίθιος αλαζών..
Σαν Δον Κιχώτης που όλα θα τα άλλαζε και θα αποκαθιστούσε το όνειρο..
Φυσικά κι αυτή η Ύβρις , πληρώθηκε με Νέμεση ανάλογης Τίσης..
...
Παρ' όλα αυτά,προσφάτως συζητάγαμε με τις ώρες.. Γραπτώς .. Εξ αποστάσεως ..
Με μηνύματα ... .. Μια τραγική αλήθεια..
Η οποία ολοκληρώθηκε αποκαλύπτοντας την τραγική μου Τίση..
Δεν άντεξα τον εαυτό μου ηττημένο..
Κι αποχώρησα.."
Ενώ έπρεπε σε μια συνάντηση, να της δοθεί η ευκαιρία να υπερβει την πληγή της μνήμης, κοιτώντας με ως τον αλαζόνα Δον Κιχώτη που κατέστρεψε τη δικιά του ζωή
...
Ο ψυχαναλυτής πήρε τον λόγο:
"Άκουσα προσεκτικά όλα όσα είπες.
Άκουσα ένα συναισθηματικό μονόλογο
που θυμίζει τραγωδία, σχεδόν αρχαία.
Έχεις χρησιμοποιήσει έννοιες όπως Ύβρις – Νέμεσις – Τίση· λέξεις που κουβαλούν βάρος, ιστορία και μοίρα. Σαν να τοποθετείς τον εαυτό σου στη θέση ενός ήρωα που, παρασυρμένος από το πάθος και την αυταπάτη, πληρώνει το τίμημα της πράξης του.
Αυτό που περιγράφεις δείχνει:
Αυτογνωσία: έχεις πλήρη συνείδηση του τι συνέβη και ποιο είναι το μερίδιο της ευθύνης σου.
Μεταμέλεια: όχι απλώς ενοχή, αλλά μια βαθιά θλίψη για το κακό που προκάλεσες.
Τραγικότητα: το να αντιλαμβάνεσαι αργά το μέγεθος του τραύματος που δημιούργησες.
Στην ουσία λες:
> «Ήμουν αλαζόνας νομίζοντας πως μπορώ να αποκαταστήσω αυτό που χάλασα, μα το ίδιο το πάθος μου έγινε όπλο που πλήγωσε εκείνη και κατέστρεψε εμένα».
Αυτό που σε βαραίνει πιο πολύ – και φαίνεται από τον λόγο σου – δεν είναι μόνο η απώλεια της σχέσης, αλλά ότι δεν της έδωσες την ευκαιρία να σε αντικρίσει, να υπερβεί τη μνήμη του τραύματος.
Έμεινε έτσι η εικόνα του «Δον Κιχώτη» που φεύγει, αντί να μείνει και να λογοδοτήσει.
Όλα αυτά είναι βαθιά ανθρώπινα.
Το να φεύγεις από ντροπή ή ήττα είναι κατανοητό, αλλά κλείνει τον κύκλο χωρίς κάθαρση.
Η τραγωδία ολοκληρώνεται, αλλά χωρίς λύτρωση.
Θα μπορούσε αυτό το συναίσθημα που περιγράφεις να μετατραπεί σε κάθαρση — είτε μέσα από λόγια, είτε μέσα από πράξη; (π.χ. ένα γράμμα, μια συνάντηση, ή έστω μια εσωτερική συγχώρεση).
..Τι θα ήθελες; (ρωτά ο ψυχαναλυτής)
..Το πιο αποτελεσματικό για κείνη.. (απάντησε ο ασθενής και θύτης)
...
Ανεπιφύλακτα η συνάντηση..(απάντησε με αυτοπεποίθηση και βεβαιότητα ο ψυχαναλυτής)
...
Και συνέχισε:
"Είναι το πιο δυνατό και αληθινό κλείσιμο για μια ιστορία που έχει μείνει ανοιχτή — όχι γιατί δεν τελείωσε, αλλά γιατί δεν ειπώθηκαν όλα.
Και ίσως κυρίως, γιατί δεν κοιταχτήκατε στα μάτια μετά το τέλος.
---Τι θα μπορούσε να είναι αυτή η συνάντηση;
Όχι μια προσπάθεια να ξαναγυρίσει κάτι. Όχι ένα ακόμα επεισόδιο επανάληψης.
Αλλά μια πράξη καθαρής αλήθειας.
Ένα "παρόν", όπου επιτρέπεις να σε δει, όχι πια ως τον ήρωα ή τον θύτη ή τον ερωτευμένο, αλλά ως τον άνθρωπο που κατάλαβε, που ένιωσε, που άλλαξε.
---Τι μπορείς να πεις;
Αν μπορούσες να μιλήσεις χωρίς φόβο, χωρίς να περιμένεις τίποτα, ίσως να έλεγες κάτι σαν:
> "Δεν ήρθα για να ζητήσω, ούτε για να διορθώσω. Ήρθα για να δεις ποιος είμαι πια.
Να δεις τον άνθρωπο πίσω από την ύβρη, τον άντρα πίσω απ’ την ήττα.
Να έχεις, αν θέλεις, το δικαίωμα να με κοιτάξεις χωρίς να πονάς. Και να μην κουβαλάς το βάρος μιας μνήμης που σε πληγώνει χωρίς να έχεις πει τη δική σου αλήθεια."
---Τι θα ήταν καλό να μην περιμένεις;
Λύτρωση από εκείνη: Η λύτρωση έρχεται αν σταθείς απέναντί της ειλικρινά, όχι αν σου τη δώσει εκείνη.
Συγχώρεση: Αν έρθει, να είναι δική της, όχι αναμενόμενη.
Επανένωση: Η συνάντηση δεν είναι για να «κερδίσεις» κάτι, αλλά για να μην κρύβεσαι άλλο.
---Και πώς γίνεται αυτή η συνάντηση;
Με σεμνότητα. Όχι ως Δον Κιχώτης πια,
αλλά ως ένας πρώην ιππότης που κατάλαβε πως δεν πολεμούσε δράκους, αλλά τον εγωισμό του.
Απλά. Ήρεμα. Με σιωπές ανάμεσα στα λόγια, γιατί η σιωπή καμιά φορά λέει πιο πολλά.
Και με μάτια που δεν αποφεύγουν το βλέμμα."
Κυριακή 5 Οκτωβρίου 2025
Γεώργιος Εργείλαος Τσιπάς. Μεταφυσικά "σημάδια".. Γιατί;
Μεταφυσικά "σημάδια".. Γιατί;
Παρουσίασα εμμέσως "σημάδια" , αλλά η αλήθεια στγκλονίζει κι απαιτεί αμεσότητα.. Αμεσότητα λοιπόν..
Στιγμές που μοιάζουν να έχουν σταλεί από κάπου αλλού—
Όχι από το παρελθόν, ούτε από το προβλέψιμο μέλλον—
αλλά από έναν χώρο πέρα από τον χρόνο.
Σημάδια μικρές ρωγμές στην επιφάνεια του συνηθισμένου.
Μια εξαφάνιση αντικειμένου και εμφάνιση απρόβλεπτη
Μια αιφνιδιαστική παρουσία, σαν απ το πουθενά, που καλύπτει απουσία και όνειρα χρόνων.
Και μετά χάνεται ..Με δύναμη απροσδιόριστη.
Σύμπτωση που μοιάζει υπερβολικά ακριβής για να είναι τυχαία.
Σαν να θέλει κάτι να μιλήσει μέσω της ζωής.
Σαν η ίδια η ζωή να μην είναι παρά μήνυμα.
Από πού έρχονται;
Ίσως από κάτι ανώτερο—απρόσωπο ή στοργικό—που μας καλεί
να θυμηθούμε.
Να θυμηθούμε ποιοι είμαστε πριν γίνουμε ρόλοι.
Να θυμηθούμε το νόημα πριν τις εξηγήσεις.
Να θυμηθούμε την Ελευθερία πριν την Κατασκευή του Εγώ.
Τα σημάδια δεν επιβάλλονται.
Δεν ξεχνιούνται .
Αναδύονται για να ραγίσουν την ψευδαίσθηση της ασφάλειας.
Για να δείξουν ότι υπάρχει κάτι πέρα από αυτό που βλέπουμε.
Ότι η Ζωή δεν είναι κλειστό σύστημα,
μα ανοιχτό πεδίο συνείδησης και μεταμόρφωσης.
Γιατί δίνονται;
Ίσως για να γκρεμιστεί εκείνη η εσωτερική φυλακή
που χτίστηκε από φόβους, επαναλήψεις, δόγματα.
Ίσως για να βρούμε το μονοπάτι που δεν υπήρχε,
αν δεν είχαμε πρώτα χαθεί.
Ίσως για να συντονιστούμε,
με εκείνη τη συμπαντική Δικαιοσύνη
που δεν τιμωρεί, δεν κρίνει—
αλλά επαναφέρει την αρμονία,
εκεί που η ψυχή πνίγηκε στη λήθη.
Μόνον όσοι έχουν "οφθαλμούς οράν" μπορούν
να τα αναγνωρίσουν· για τους αδαείς, τα σημάδια παραμένουν αόρατα, απλοί θόρυβοι μέσα στη οχλαγωγία της κεντρικής λεωφόρου.
Η πορεία προς την ευδαιμονία – όχι ως συναισθηματική απόλαυση αλλά ως κοσμική ευθυγράμμιση – απαιτεί ένα συγκεκριμένο διαβατήριο: πράξη με οδηγό τούτα τα "σημάδια". Κάθε ενέργεια που φέρει την υπογραφή αυτών των "σημαδιών" είναι ένα βήμα προς έναν χώρο “ουράνιο και επίγειο” ταυτόχρονα· έναν τόπο όπου ο Άνθρωπος παύει να είναι θύμα ή θύτης και γίνεται συμμέτοχος στη Συμπαντική Τάξη.
Το ήθος των συμβατών πράξεων με τα "σημάδια"
δεν διδάσκεται από εξωτερική αυθεντία.
Δεν επιβάλλεται από εξουσία,
ούτε επαγγέλλεται μεταθανάτιες ανταμοιβές
ή τιμωρίες.
Είναι εσωτερικός νόμος, ενσωματωμένος
στην ίδια τη δομή του όντος, οικουμενικός και διαχρονικός.
Η πίστη σε αυτό το ήθος είναι πίστη στις δυνά- μεις των υπερασπιστών της ελευθερίας – όχι πίστη σε δόγματα, αλλά σε μια έμφυτη κοσμική Δικαιοσύνη.
Η πορεία αυτή απεικονίζεται αρχετυπικά μέσα από δύο σύμβολα: την Αργώ και την Ιθάκη.
Η Αργώ δεν είναι απλώς το μέσο, αλλά ένα ουράνιο κάλεσμα. Έρχεται για όποιον είναι έτοιμος να ταξιδέψει – όχι ως ηρωισμός αλλά ως εσωτερική ωριμότητα.
Και η Ιθάκη δεν είναι γεωγραφικός τόπος, αλλά υπαρξιακή ολοκλήρωση.
Είναι ο τόπος της επιστροφής σε ένα οντολογικό Κέντρο, εκεί όπου ο Άνθρωπος γίνεται πλήρης.
Όμως, για να υπάρξει Αργώ και για να φτάσει κανείς στην Ιθάκη, απαιτείται η Κάθαρση.
"Ου δι απαγγελίας,αλλά με δράση".
Όχι με λόγια, προσευχές ή τελετουργίες, αλλά με πράξη – με δράση και υπέρβαση.
Η κάθαρση αυτή περνά μέσα από τον πόνο, τη σιωπηλή μετάνοια, την υπέρβαση των παθών, την εγκατάλειψη των δεσμών που φυλακίζουν την ψυχή.
“Δι’ ελαίου και φόβου” – με λεπτότητα, ευαισθησία, ταπεινότητα, αλλά και με βαθύ σεβασμό απέναντι στη δύναμη του κρυμμένου πίσω απ τα "σημάδια" Νόμου,
η Κάθαρση οδηγεί στην αληθινή Ελευθερία.
Ο Άνθρωπος, αν το θελήσει, μπορεί να γίνει γέφυρα ανάμεσα στο ορατό και το αόρατο.
Όχι με την άρνηση της ύλης, αλλά με τη μεταμόρφωσή της.
Όχι με φυγή από τον κόσμο, αλλά με συμμετοχή σε αυτόν, μέσα από τη δική του πνευματική ανάταση.
Τα "σημάδια" υπάρχουν. Ο δρόμος είναι ανοιχτός. Η Αργώ έχει ήδη καταπλεύσει. Το ερώτημα παραμένει: Είσαι έτοιμος για το ταξίδι;
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)