Η Βεατρίκη στην οδό μηδέν
Πέμπτη 19 Μαρτίου 2020
Ο λυρικός Μίκης Θεοδωράκης: Η Βεατρίκη στην Οδό Μηδέν (1994)
Ο τρίτος κύκλος μελοποιημένων ποιημάτων του Μίκη Θεοδωράκη πάνω σε ποίηση του Διονύση Καρατζά με τίτλο "Η Βεατρίκη στην Οδό Μηδέν" πρωτοσχεδιάστηκε στα τέλη Φεβρουαρίου και ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 1987, ενώ την επόμενη χρονιά παρουσιάστηκε στο διεθνές Φεστιβάλ Πάτρας με τη Μαρία Φαραντούρη στην ερμηνεία και τη Ντόρα Μπακοπούλου στο πιάνο, όπως ακριβώς ηχογραφήθηκε και για το δίσκο που τελικά εκδόθηκε πολύ αργότερα από τη Minos το 1994 και επανεκδόθηκε σε νέα ψηφιακή επεξεργασία το 2005.
Πρόκειται για έναν υψηλής ποιότητας κύκλο δώδεκα τραγουδιών γραμμένων στη λιτή φόρμα του γερμανικού lied, δηλαδή για φωνή και πιάνο χωρίς καμία άλλη οργανική συνοδεία. Παρόλα αυτά το έργο αυτό ακούστηκε πολύ περισσότερο από τα άλλα δύο που έγραψε ο συνθέτης σε ποίηση Καρατζά ("Τα πρόσωπα του ήλιου", "Ως αρχαίος άνεμος"), ίσως γιατί στην ερμηνεία επιστρατεύτηκε το βαρύ όνομα της Μαρίας Φαραντούρη, ίσως πάλι γιατί ο δίσκος αυτή τη φορά έκδόθηκε από μια μεγάλη εταιρία σαν τη Minos εξασφαλίζοντας καλύτερη διανομή.
Η Βεατρίκη θα μπορούσε να είναι το alter ego του Διόνυσου σε συμβολικό επίπεδο. Είναι η γυναικεία μορφή που μεταλλάσσεται στο χρόνο άλλοτε σε απλή νοικοκυρά, άλλοτε σε υπέρτατο σύμβολο του αιώνιου έρωτα, άλλοτε σε σύμβολο εξουσίας κι άλλοτε σε άπιαστη φαντασίωση που σβήνει στο οριακό σημείο Μηδέν που μπορεί να σηματοδοτεί ένα τέλος, αλλά και μια καινούργια αρχή. Μέσα στο ίδιο ποιητικό κλίμα εναρμονισμένος κι ο συνθέτης πρόσθεσε στο ποιητικό σώμα και δυο δικά του ποιήματα ("Βεατρίκη, πάψε να γελάς", "Η Βεατρίκη στην Οδό Μηδέν").
Η Μαρία Φαραντούρη για πολλοστή φορά αποδεικνύει την ασύγκριτη ερμηνευτική της δεινότητα ανεξαρτήτως του μουσικού ύφους που καλείται κάθε φορά να υπηρετήσει. Μαζί της η σπουδαία πιανίστρια Ντόρα Μπακοπούλου συνοδεύει έξοχα με το διακριτικό της άγγιγμα στα πλήκτρα του πιάνου. Το αποτέλεσμα είναι εξαίσιο κι ασφαλώς υποδηλώνει εμφατικά την αστείρευτη και αενάως μεταλλασσόμενη έμπνευση του μεγάλου συνθέτη.
(c) Minos-EMI | 1994 | Remastered edition 2005 | πηγή: d58 ///
ρχόμενος ὁ Κύριος, πρὸς τὸ ἑκούσιον Πάθος, τοῖς Ἀποστόλοις ἔλεγεν ἐν τῇ ὁδῷ. Ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς Ἱεροσόλυμα, καὶ παραδοθήσεται ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, καθώς γέγραπται περὶ αὐτοῦ. Δεῦτε οὖν καὶ ἡμεῖς, κεκαθαρμέναις διανοίαις, συμπορευθῶμεν αὐτῷ, καὶ συσταυρωθῶμεν, καὶ νεκρωθῶμεν δι' αὐτόν, ταῖς τοῦ βίου ἡδοναῖς, ἵνα καὶ συζήσωμεν αὐτῷ, καὶ ἀκούσωμεν βοῶντος αὐτοῦ, οὐκέτι εἰς τὴν ἐπίγειον Ἱερουσαλήμ, διὰ τὸ παθεῖν· ἀλλὰ ἀναβαίνω πρὸς τὸν Πατέρά μου, καὶ Πατέρα ὑμῶν, καὶ Θεόν μου, καὶ Θεὸν ὑμῶν, καὶ συνανυψῶ ὑμᾶς εἰς τὴν ἄνω Ἱερουσαλήμ, ἐν τῇ Βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.
'/%3E%3Cpath d='M16.0001 7.9996c0 4.418-3.5815 7.9996-7.9995 7.9996S.001 12.4176.001 7.9996 3.5825 0 8.0006 0C12.4186 0 16 3.5815 16 7.9996Z' fill='url(%23paint1_radial_15251_63610)'/%3E%3Cpath d='M16.0001 7.9996c0 4.418-3.5815 7.9996-7.9995 7.9996S.001 12.4176.001 7.9996 3.5825 0 8.0006 0C12.4186 0 16 3.5815 16 7.9996Z' fill='url(%23paint2_radial_15251_63610)' fill-opacity='.5'/%3E%3Cpath d='M7.3014 3.8662a.6974.6974 0 0 1 .6974-.6977c.6742 0 1.2207.5465 1.2207 1.2206v1.7464a.101.101 0 0 0 .101.101h1.7953c.992 0 1.7232.9273 1.4917 1.892l-.4572 1.9047a2.301 2.301 0 0 1-2.2374 1.764H6.9185a.5752.5752 0 0 1-.5752-.5752V7.7384c0-.4168.097-.8278.2834-1.2005l.2856-.5712a3.6878 3.6878 0 0 0 .3893-1.6509l-.0002-.4496ZM4.367 7a.767.767 0 0 0-.7669.767v3.2598a.767.767 0 0 0 .767.767h.767a.3835.3835 0 0 0 .3835-.3835V7.3835A.3835.3835 0 0 0 5.134 7h-.767Z' fill='%23fff'/%3E%3Cdefs%3E%3CradialGradient id='paint1_radial_15251_63610' cx='0' cy='0' r='1' gradientUnits='userSpaceOnUse' gradientTransform='rotate(90 .0005 8) scale(7.99958)'%3E%3Cstop offset='.5618' stop-color='%230866FF' stop-opacity='0'/%3E%3Cstop offset='1' stop-color='%230866FF' stop-opacity='.1'/%3E%3C/radialGradient%3E%3CradialGradient id='paint2_radial_15251_63610' cx='0' cy='0' r='1' gradientUnits='userSpaceOnUse' gradientTransform='rotate(45 -4.5257 10.9237) scale(10.1818)'%3E%3Cstop offset='.3143' stop-color='%2302ADFC'/%3E%3Cstop offset='1' stop-color='%2302ADFC' stop-opacity='0'/%3E%3C/radialGradient%3E%3ClinearGradient id='paint0_linear_15251_63610' x1='2.3989' y1='2.3999' x2='13.5983' y2='13.5993' gradientUnits='userSpaceOnUse'%3E%3Cstop stop-color='%2302ADFC'/%3E%3Cstop offset='.5' stop-color='%230866FF'/%3E%3Cstop offset='1' stop-color='%232B7EFF'/%3E%3C/linearGradient%3E%3C/defs%3E%3C/svg%3E){kind=small}
