Share

Τετάρτη 17 Ιουλίου 2024

Ζωή Δικταίου: Απάνεμα από ψέμα και πλάνη

 

Απάνεμα από ψέμα και πλάνη

Θέρος, ακρυλικά 50χ70, Ιωάννα Παληοκώστα


Συνήθιζε να μένει μόνος,

απάνεμα από ψέμα και πλάνη

περιόριζε επιθυμίες, ανάγκες

κολοσσιαία σχέδια,

ένα ποτάμι αδάμαστο,

γνώριζε την αξία της συγκίνησης

που έχει η ανατολή

σε μια άγρια, απάτητη κορφή,

ένα θεριεμένο κύμα στ’ ανοιχτά,

στο σεληνόφωτο,

κέρδιζε, σε ελευθερία,

χωρίς ποτέ να ζητά

μήτε να καταδέχεται τα ψίχουλα,

που του πετούσε

εκείνη, η αστή, η μη μου άπτου,

η δήθεν καλλιεργημένη,

έμενε όπως πάντα, αδιάφορη,

μακριά από τα γεγονότα

να υπολογίζει συμφέροντα

να ονειρεύεται τιμές

να κρύβει τα άπρεπα του βίου της

να κρύβεται σε ψεύτικα χαμόγελα,

να μετράει λάφυρα και τρόπαια

κοροϊδεύοντας τον αλλιώτικο κόσμο του

αυτόν που πάσκιζε

να δημιουργήσει,

τον εντελώς καινούργιο.

Ο δικός της, κραυγαλέος

σε ματαιοδοξία, έπαρση και είδωλα φθαρτά

ο πόθος για ένοχες χαρές ακόρεστος,

έχοντας ζήσει το πλέον της ζωής,

έτσι έμελλε,

γι’ αυτό τα μάτια της, μάτια φθόνου

αιματηρά,

έστηναν παγίδες, λάγνα βλέμματα

σε εικόνες εφήμερες

έταζαν δόξες εξαργυρώνοντας

το μαζί και το πάντα

σε φαύλα λόγια κολακείας

στην καλύτερη περίπτωση,

όταν δεν ήταν περιφρόνησης

χωρίς ποτέ να δίδει εξηγήσεις

για όσα, εκείνη μόνο, έκανε πως είχε ξεχάσει.



Κόντευε τα πενήντα

όταν παραδέχτηκε το τέλος του γάμου του,

τα παιδικά καλοκαίρια

καρφωμένα στις άκριες των δαχτύλων

«άλλαξε την ανορθόγραφη ζωή σου» φωνή της λογικής

όρθιος στα σταροχώραφα

καθώς μισόκλεινε τα βλέφαρα

αγιάτρευτα γύρισαν τα όνειρα,

απόφαση ανέκκλητη

διαβούλευση μυστική

η μέσα πατρίδα

αδρή αφή της αλισάχνης.

Στάχυα χρυσά στον ήλιο του μεσημεριού

χόρευαν με το μελτέμι,

πλησίαζε

η ώρα του θερισμού,

τα παρατηρούσε να γέρνουν στο χώμα

μεστωμένα,

τη μια να προσκυνούν τη γη

την άλλη να υψώνονται στο φως

καλώντας τις σιταρήθρες και τις πέρδικες,

και τις νύχτες

όταν χαμήλωνε δρεπάνι το φεγγάρι

το ήξερε, θαρρείς από τη γέννησή του,

πως τα στάχυα

ονειρεύονται θάνατο κι ανάσταση μαζί.



Άπλωσε τα χέρια,

δυο πουλιά πέταξαν

από τη ραχοκοκαλιά της μηλιάς στα σύρματα,

καμιά φορά στο καταμεσήμερο

εφημερεύει μόνο η αγάπη

κι ας είναι σε ένα φτερούγισμα,

είναι που ξεχωρίζει η αμαρτία

από την αρετή.

Μέσα στις παλάμες του

ο νιός καρπός,

η ψυχή παραδομένη

στη λεηλασία της νοσταλγίας,

εδώ, στην ερημιά του προγονικού τοπίου

χόρεψε

με τους Κορύβαντες

στο αλώνι πεντοζάλη,

ναι, ό,τι γεννιέται πεθαίνει

μα η απραξία οξειδώνει

την άγκυρα του νου.

Η αρχαία φλέβα

πετάχτηκε στο λαιμό

στην πρωτόγνωρη γαλήνη

οι τρεις Μοίρες έσκυψαν πάνω απ’ τα στάχυα

δοκιμάζοντας στην κάψα

δρεπάνια,

χέρια, πεπρωμένα,

δυο δρασκελιές μπροστά

η μάνα του, στα κόκκινα,

σύναξη μυθική,

ο άγνωστος προορισμός

ξαφνικά έγινε δρόμος, γνώριμος,

είναι που η ζωή δεν ξέχασε να κλώθει,

είναι που η προδοσία αλλάζει την όραση

ακόμη κι αν αργεί.

Τον έσφιγγε η αλήθεια,

ξέχειλα λυτρωμένος

χάραξε ένα σύμφωνο κεφαλαίο

και δυο φωνήεντα,

Ζωή,

στην άνυδρη πέτρα διόρθωνε

τ’ ανομολόγητα,

είχε συντηρήσει τη ρίζα του,

«δεν έχει άλλες αναβολές», μπορεί και να το ψιθύρισε

ένας ανεμοστρόβιλος πέρασε

με παράφορη οικειότητα το άγγιγμα στον ώμο,

«τα λάθη είναι πάντα χρήσιμα»

δεν χρειάστηκε ούτε να την αποχαιρετήσει

εκείνη,

ένα πυροτέχνημα στη σκέψη του.



Αύριο, εν ονόματι της αγάπης

Ζωή Δικταίου

Κέρκυρα 15 Ιουλίου 2024 

ennepe-moussa.gr/ 10 ΠΟΙΉΜΑΤΑ

Σάββατο 6 Ιουλίου 2024

Γιώργος Βούκανος - Άντα Αθανασοπούλου Η Kυρά της θάλασσας - Εφη Παναγοπο...

Άντα Αθανασοπούλου "Τα Συρτάρια της Ψυχής μου" Γιώργος Βούκανος & Έφη Πα...

Γιώργος Βούκανος - Άντα Αθανασοπούλου "Θαλασσινά Φεγγάρια" Κάστρο Χλεμού...

Γιώργος Βούκανος | Άντα Αθανασοπούλου - Δώρος Δημοσθένους "Σκορπισμένα Χ...

Ζωή Δικταίου-Κώστας Τσιαντής: ΠρώτηΣυλλαβή

Δευτέρα 1 Ιουλίου 2024

Γιώργος Βούκανος - Έφη Παναγοπούλου "Το Ταξίδι του Αλφειού" Κατάκολο ΟΣΜ...

George Voukanos feat Ada Athanasopoulou "The White Rose by John Boyle O...

Γιώργος Βούκανος | Χρύσα Ρώμα - Αστέρης Πελτέκης "Ανήλιαγος και η Χρυσή ...

Γιώργος Βούκανος - Αύρα καλοκαιρινή | Giorgos Voukanos - Avra kalokairin...

Δευτέρα 24 Ιουνίου 2024

Οι δρόμοι του Αρχάγγελου

 Οι δρόμοι του Αρχάγγελου

Χρυσά φτερά, βυζαντινό μου βλέμμα,
αρχάγγελοι χορεύανε στο αίμα,
κι ένα τραγούδι μέσα στη φωνή μου,
μού γύρευε μιαν έξοδο κινδύνου.
Γιάννενα και Τρίπολη και Σύρα,
όμορφη σκονισμένη μου πορφύρα,
Χίος, Κεφαλλονιά και Μυτιλήνη,
μοίρα μου πελαγίσια Ρωμιοσύνη.
Χάλκινο το τραγούδι μας στο στόμα,
τίποτε δεν το φίμωσε ακόμα.
Τρελή φυλή που κλαίει και γελάει,
μ’ έναν καημό κοιμάται και ξυπνάει,
να σπείρει τα πελάγη με σιτάρι,
για να θερίσει το μαργαριτάρι.
Γιάννενα και Τρίπολη και Κρήτη,
ρίζα μου περηφάνεια Ψηλορείτη,
Ζάτουνα και νησιά της αγωνίας,
φλέβα μου μυστική της Ιωνίας.
Στίχοι: Μιχάλης Γκανάς
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Δίσκος: Ασίκικο Πουλάκη
Ερμηνεία: Βασίλης Λέκκας

Δημήτρης Κοντολάζος - Ενα - Official video clip

ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ Καταβασίες και η Θ΄Ωδή των δύο Κανόνων ΠΕΡΙ...

Κυριακή 23 Ιουνίου 2024

🟢 Μίκης Θεοδωράκης – Η Βεατρίκη στην οδό Μηδέν - 1994


https://www.spitha-kap.gr/el/mikis_theodorakis/music/afterdictatorship/veatriki/ 

Η Βεατρίκη στην οδό μηδέν

Ξεκίνησα γύρω στα 1986 τη συνεργασία μου με τον νεαρό τότε Πατρινό ποιητή Διονύση Καρατζά με δύο κύκλους τραγουδιών: ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ και ΩΣ ΑΡΧΑΙΟΣ ΑΝΕΜΟΣ.
Η ΒΕΑΤΡΙΚΗ υπήρξε ο τρίτος κύκλος, που συνέθεσα στα 1987. αμέσως μετά ακολούθησε ένας τέταρτος κύκλος από είκοσι τέσσερα μικρής διάρκειας τραγούδια, ο κύκλος ΜΙΑ ΘΑΛΑΣΣΑ ΓΕΜΑΤΗ ΠΟΙΗΣΗ, σε ποίηση Δήμητρας Μαντά.
Έτσι έκλεισε η Λυρική Τετραλογία – Το Τετράφυλλο Δάκρυ – που έχει επίκεντρο τον Ελλαδικό Έρωτα.
Κοινό γνώρισμα και των τεσσάρων κύκλων είναι η λατρεία για την ελληνική φύση και κυρίως την ελληνική θάλασσα. Η ποίησή τους είναι ονειρική. Απευθύνεται στον ποιητικό εαυτό μας, στο λυρικό μας υποσυνείδητο, στη συλλογική νεοελληνική ευαισθησία και μνήμη. Αποδρά από την καθημερινότητα. Προσπαθεί να ανακαλύψει νέες «σταθερές» του συναισθηματικού μας υπόβαθρου. Προσπαθεί να διεισδύσει στα άγια των αγίων, στο απόσταγμα της ελληνικής ουσίας.
Στα δέκα ποιήματα του Καρατζά – στη ΒΕΑΤΡΙΚΗ – πρόσθεσα και δύο δικά κου: Βεατρίκη, πάψε να γελάς και Η Βεατρίκη στην οδό Μηδέν, που έδωσε και τον τίτλο στον Κύκλο. Το πρώτο είναι ερωτικό. Το δεύτερο τοποθετεί τον φανταστικό κόσμο της Βεατρίκης μέσα στη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή. (1987).
Η Βεατρίκη μεταβάλλεται –ευτυχώς στιγμιαία- σε μια συνηθισμένη νοικοκυρά, που ψάχνει στη οδό Ερμού «για καινούριο καπέλο με φτερά».
Η Βεατρίκη γίνεται προσωποποίηση της Εξουσίας –αν είναι δυνατόν- και «δίνει τον όρκο, είναι πρώτος πολίτης του Μακρυγιαννιστάν». 
Η Ελλάδα-Ελληνιστάν, χώρα τριτοκοσμική.
Ενώ από μακριά, μέσα από το χρόνο, έρχονται οι αναμνήσεις άλλων καιρών, φορτωμένων με οράματα που ξέφτισαν: Το παλικάρι τ’ ουρανού (1963). Ώστε η Ελλάδα-Βεατρίκη δεν υπάρχει πια. Αν υπήρχε, τότε δε θα είχα κι εγώ ανάγκη να πω αυτές τις πικρές αλήθειες. Γρήγορα όμως κλείνει η παρένθεση του μηδέν. Όχι, η Βεατρίκη δεν είναι, ούτε μπορούσε ποτέ να γίνει αυτή η καρικατούρα που γέννησε για μια στιγμή η απελπισία μιας προδομένης και γι’ αυτό πληγωμένης βαθιά ψυχής. Ανεβασμένη στο πιο ψηλό βάθρο της ελληνικής Σκηνής, ξαναπαίρνει την αθάνατη φύση της, ξαναγίνεται σύμβολο του αιώνιου έρωτα και αφήνει τη φωνή της ν’ απλωθεί πάνω από πεύκα, νησιά και ανθρώπους: είναι η μεγάλη άρια της Βεατρίκης, για ν’ ακολουθήσουν το άρωμα του ιδρωμένου τριφυλλιού – οι νύχτες που μυρίζουν γιασεμί – τα μαγικά κασετόφωνα της γειτονιάς – η μικρή πεινασμένη νύχτα – τα εξωτικά τοπία ωραίας αβύσσου – τα όμορφα που πονάνε – η αλήθεια της Άνοιξης και τέλος οι σιωπές φυτών, που ψηλώνουν τις λέξεις μου.
Ενώ «μεγαλώνω έτοιμος στα τραγούδια μου»…  

Μίκης Θεοδωράκης
Αθήνα, Νοέμβριος 1994

Πέμπτη 19 Μαρτίου 2020

Ο λυρικός Μίκης Θεοδωράκης: Η Βεατρίκη στην Οδό Μηδέν (1994)

Ο τρίτος κύκλος μελοποιημένων ποιημάτων του Μίκη Θεοδωράκη πάνω σε ποίηση του Διονύση Καρατζά με τίτλο "Η Βεατρίκη στην Οδό Μηδέν" πρωτοσχεδιάστηκε στα τέλη Φεβρουαρίου και ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 1987, ενώ την επόμενη χρονιά παρουσιάστηκε στο διεθνές Φεστιβάλ Πάτρας με τη Μαρία Φαραντούρη στην ερμηνεία και τη Ντόρα Μπακοπούλου στο πιάνο, όπως ακριβώς ηχογραφήθηκε και για το δίσκο που τελικά εκδόθηκε πολύ αργότερα από τη Minos το 1994 και επανεκδόθηκε σε νέα ψηφιακή επεξεργασία το 2005.

Πρόκειται για έναν υψηλής ποιότητας κύκλο δώδεκα τραγουδιών γραμμένων στη λιτή φόρμα του γερμανικού lied, δηλαδή για φωνή και πιάνο χωρίς καμία άλλη οργανική συνοδεία. Παρόλα αυτά το έργο αυτό ακούστηκε πολύ περισσότερο από τα άλλα δύο που έγραψε ο συνθέτης σε ποίηση Καρατζά ("Τα πρόσωπα του ήλιου""Ως αρχαίος άνεμος"), ίσως γιατί στην ερμηνεία επιστρατεύτηκε το βαρύ όνομα της Μαρίας Φαραντούρη, ίσως πάλι γιατί ο δίσκος αυτή τη φορά έκδόθηκε από μια μεγάλη εταιρία σαν τη Minos εξασφαλίζοντας καλύτερη διανομή.

Η Βεατρίκη θα μπορούσε να είναι το alter ego του Διόνυσου σε συμβολικό επίπεδο. Είναι η γυναικεία μορφή που μεταλλάσσεται στο χρόνο άλλοτε σε απλή νοικοκυρά, άλλοτε σε υπέρτατο σύμβολο του αιώνιου έρωτα, άλλοτε σε σύμβολο εξουσίας κι άλλοτε σε άπιαστη φαντασίωση που σβήνει στο οριακό σημείο Μηδέν που μπορεί να σηματοδοτεί ένα τέλος, αλλά και μια καινούργια αρχή. Μέσα στο ίδιο ποιητικό κλίμα εναρμονισμένος κι ο συνθέτης πρόσθεσε στο ποιητικό σώμα και δυο δικά του ποιήματα ("Βεατρίκη, πάψε να γελάς", "Η Βεατρίκη στην Οδό Μηδέν").

Η Μαρία Φαραντούρη για πολλοστή φορά αποδεικνύει την ασύγκριτη ερμηνευτική της δεινότητα ανεξαρτήτως του μουσικού ύφους που καλείται κάθε φορά να υπηρετήσει. Μαζί της η σπουδαία πιανίστρια Ντόρα Μπακοπούλου συνοδεύει έξοχα με το διακριτικό της άγγιγμα στα πλήκτρα του πιάνου. Το αποτέλεσμα είναι εξαίσιο κι ασφαλώς υποδηλώνει εμφατικά την αστείρευτη και αενάως μεταλλασσόμενη έμπνευση του μεγάλου συνθέτη.

(c) Minos-EMI | 1994 | Remastered edition 2005 | πηγή: d58 /// 

https://diskovolos58.blogspot.com/2020/03/1994.html