Share

Πέμπτη 25 Μαΐου 2023

Oδυσσέας Ελύτης : Ρήμα το Σκοτεινόν



Eίμαι άλλης γλώσσας, δυστυχώς, και Hλίου του Kρυπτού ώστε
Oι όχι ενήμεροι των ουρανίων να μ’ αγνοούν. Δυσδιάκριτος
Kαθώς άγγελος επί τάφου σαλπίζω άσπρα υφάσματα
Που χτυπιούνται στον αέρα και μετά πάλι αναδιπλώνονται
Kάτι να δείξουν, ίσως, τα θηρία μου τα χωνεμένα ώσπου τελικά
Nα μείνει ένα θαλασσοπούλι τ’ ορφανό πάνω απ’ τα κύματα

Όπως και έγινε. Όμως χρόνια τώρα μετέωρος κουράστηκα
Kι έχω ανάγκη από γης που αυτή μένει κλειστή και κλειδωμένη
Mάνταλα πόρτες κρυφακούσματα κουδούνια· τίποτε. A
Πιστευτά πράγματα μιλήστε μου! Kόρες που εμφανιστήκατε κατά
καιρούς
Mέσ’ απ’ το στήθος μου κι εσείς παλαιές αγροικίες
Bρύσες που λησμονηθήκατε ανοιχτές μέσα στους αποκοιμισμένους
κήπους
Mιλήστε μου! Έχω ανάγκη από γης
Που αυτή μένει κλειστή και κλειδωμένη

Έτσι κι εγώ, μαθημένος όντας να σμικρύνω τα ιώτα και να
μεγεθύνω τα όμικρον
Ένα ρήμα τώρα μηχανεύομαι· όπως ο διαρρήκτης το αντικλείδι του
Ένα ρήμα σε -άγω ή -άλλω ή -εύω
Kάτι που να σε σκοτεινιάζει από τη μία πλευρά εωσότου
H άλλη σου φανεί. Ένα ρήμα μ’ ελάχιστα φωνήεντα όμως
Πολλά σύμφωνα κατασκουριασμένα κάππα ή θήτα ή ταυ
Aγορασμένα σε συμφερτικές τιμές από τις αποθήκες του Άδη
Eπειδή, από τέτοια μέρη ευκολότερα
Yπεισέρχεσαι σαν του Δαρείου το φάντασμα ζωντανούς και
πεθαμένους να κατατρομάξεις

Eδώ βαρεία μουσική ας ακούγεται. Kι ανάλαφρα τα όρη ας
Mετατοπίζονται. Ώρα να δοκιμάσω το κλειδί. Λέω:
κ α τ α ρ κ υ θ μ ε ύ ω
Eμφανίζεται μεταμφιεσμένη σε άνοιξη μια παράξενη αγριότητα
Mε παντού βράχια κοφτά κι αιχμηρά θάμνα
Ύστερα πεδιάδες διάτρητες από Δίες κι Eρμήδες
Tέλος μια θάλασσα μουγγή σαν την Aσία
Όλο φύκια σχιστά και ματόκλαδα Kίρκης

Ώστε λοιπόν, αυτό που λέγαμε “ουρανός” δεν είναι· “αγάπη” δεν·
“αιώνιο” δεν. Δεν
Yπακούουν τα πράγματα στα ονόματά τους. Πλησιέστερα του
σκοτωμού
Kαλλιεργούνται οι ντάλιες. Kι ο βραδύς κυνηγός μ’ αιθερίου
θηράματα
Eπιστρέφει κόσμου. Kι είναι πάντοτε -φευ- νωρίς. Aχ
Δεν υποψιαστήκαμε ποτέ πόσο υπονομευμένη από θεότητα είναι
H γη· τι χρυσός ρόδου αέναου της χρειάζεται ν’ αντισταθμίζει
Tο κενό που αφήνουμε, όμηροι όλοι εμείς μιας άλλης διάρκειας
Που η σκιά του νου μάς αποκρύπτει. Aς είναι

Φίλε συ που ακούς, ακούς της ευωδιάς των κίτρων
Tις μακρινές καμπάνες; Ξέρεις τις γωνιές του κήπου όπου
Eναποθέτει τα νεογνά του δειλινός ο αέρας; Oνειρεύτηκες
Ποτέ σου ένα καλοκαίρι απέραντο που να το τρέχεις
Mη γνωρίζοντας πια Eρινύες; Όχι. Nα γιατί καταρκυθμεύω
Που οι βαριές υποχωρούν αμπάρες τρίζοντας κι οι μεγάλες θύρες
ανοίγονται
Στο φως του Ήλιου του Kρυπτού μια στιγμούλα, η φύση μας η
τρίτη να φανερωθεί
Έχει συνέχεια. Δε θα την πω. Kανείς δεν παίρνει τα δωρεάν
Στον κακόν αγέρα ή που χάνεσαι ή που επακολουθεί γαλήνη

Aυτά στη γλώσσα τη δική μου. Kι άλλοι άλλα σ’ άλλες. Aλλ’
H αλήθεια μόνον έναντι θανάτου δίδεται.

(από Tα Eλεγεία της Oξώπετρας, Ίκαρος 1991)

Πηγή Ρήμα το Σκοτεινόν (Oδυσσέας Ελύτης)  https://ikarosbooks.gr/551-ta-elegeia-tis-oxopetras.html  

Ο Εγγονόπουλος και το ρεμπέτικο. Διάλεξη από το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου

«Ο Εγγονόπουλος και το ρεμπέτικο»  

Τρίτη 9 Μαΐου 2023

ΗΕΛΤΙΟΣ- ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ


Απέναντι τα βουνά,
καθώς βυθίζονται στο τελευταίο φως˙
απέναντι κι ο εχθρός, με τις κάνες υψωμένες,
κι ο θεός απέναντι- διασκευασμένο επεισόδιο για τις οθόνες-
μαζί με το σωματίδιο του Higgs που περνάει
άφαντο το ποτάμι κι ανηφορίζει φορτωμένο σε
ιδρωμένους προσκυνητές
που εύπιστοι δείχνουν κι αποφασισμένοι να εμπιστευτούν
ακόμα κι κείνο που δεν κατανοούν.

Όλα απέναντι το ένα στ’ άλλο
κι εκεί όπου ήταν η Μυρτώ
τα πράγματα άθικτα στη θέση που τ’ άφησε,
το παράθυρο ανοιχτό κοιτάζοντας τη θάλασσα,
διάχυτη ευωδιά γιασεμιού στο κενό
που τρυπάει το δωμάτιο,
μετέωρα διαστήματα
χάσματα
καθρέπτες
γωνιές μυστηρίου σκοτεινές
κι ο ριζωμένος πόνος
που μίλησε με τα χείλη τ' άστρου που τρεμοσβήνει
κι έγινε μουσική,
το κλεισμένο χάδι στην παλάμη του χεριού που απλώθηκε
και δε σε βρήκε,
το δάκρυ που έσταξε και χάθηκε ο κόσμος.

Άνεργος γλύπτης ο χρόνος πηγαινοέρχεται
αναζητώντας το πρόσωπό της
τους καθρέπτες συντρίβοντας και
τα όρια από τους φράχτες δοκιμάζοντας-
παρουσία και απουσία.

Υποκείμενο και αντικείμενο
κι ανάμεσά τους χάος της Ησιόδειας νύχτας
όπου περιπλανιέσαι χωρίς σημείο αναφοράς
μ’ ένα σαράκι μέσα σου σαν υποψία φωτός
να τρυπάει το σκοτάδι,
ενώ παλεύεις απεγνωσμένα για ν’ αγγίξεις
ένα χέρι να πιαστείς
ένα πόμολο ν' ανοίξεις
μια αλήθεια να πατήσεις και να βγεις
στο φως της σκηνής
της Επιδαύρου.

9/5/23

Κυριακή 30 Απριλίου 2023

Γ. Κωνσταντινίδης/Y. Konstadinidis - 5 Τραγούδια της Προσμονής/5 Songs o...

Το Μπλόκο της Καισαριανής ~ Χάρις Αλεξίου (1976)

Στίχοι: Νότης Περγιάλης Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης ● http://contramee.wordpress.com/2012/0... Ποιόνε να κλάψω πρώτονε ποιον να τραγουδήσω πρώτονε στο μπλόκο στην Καισαριανή, που γίνηκε μια Κυριακή. Που γίνηκε μια Κυριακή πρωί με τη δροσούλα. Γιώργη με τη γλυκιά φωνή, με τις φαρδιές τις πλάτες, πες μου την ύστερη στιγμή τι βρήκες και τραγούδησες και τάραξες τη γειτονιά ως πέρα στο Παγκράτι. Ποιόνε να κλάψω πρώτονε ποιον να τραγουδήσω πρώτονε στο μπλόκο στην Καισαριανή, που γίνηκε μια Κυριακή. Λευτέρη, με τα γαλανά τα μάτια και την ομορφιά, τους τοίχους που μπογιάτιζες πες μου την ύστερη στιγμή τι βρήκες και ζωγράφισες, και το κοιτάν στη γειτονιά και κλαίνε στο Παγκράτι? Γιάννη καλέ, Νίκο αδελφέ, Δημήτρη καροτσέρη, π' άφησες έρμο τ' άλογο, να τριγυρνά στους δρόμους και το κοιτάν στην γειτονιά και κλαίνε στο Παγκράτι.

Θάνος Μικρούτσικος - Γιάννης Κούτρας - Kuro Siwo - Official Audio Release

Στίχοι: Νίκος Καββαδίας Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος
Πρώτο ταξίδι έτυχε ναύλος για το Νότο, δύσκολες βάρδιες, κακός ύπνος και μαλάρια. Είναι παράξενα της Ίντιας τα φανάρια και δεν τα βλέπεις, καθώς λένε με το πρώτο. Πέρ’ απ’ τη γέφυρα του Αδάμ, στη Νότιο Κίνα, χιλιάδες παραλάβαινες τσουβάλια σόγια. Μα ούτε στιγμή δεν ελησμόνησες τα λόγια που σου `πανε μια κούφια ώρα στην Αθήνα Στα νύχια μπαίνει το κατράμι και τ’ ανάβει, χρόνια στα ρούχα το ψαρόλαδο μυρίζει, κι ο λόγος της μες’ το μυαλό σου να σφυρίζει, "ο μπούσουλας είναι που στρέφει ή το καράβι; " Νωρίς μπατάρισε ο καιρός κι έχει χαλάσει. Σκατζάρισες, μα σε κρατά λύπη μεγάλη. Απόψε ψόφησαν οι δυο μου παπαγάλοι κι ο πίθηκος που `χα με κούραση γυμνάσει. Η λαμαρίνα! ...η λαμαρίνα όλα τα σβήνει. Μας έσφιξε το kuro siwo σαν μια ζωνη κι συ κοιτάς ακόμη πάνω απ’το τιμόνι, πως παίζει ο μπούσουλας καρτίνι με καρτίνι.

Μίκης Θεοδωράκης Λιποτάκτες

Σάββατο 29 Απριλίου 2023

Διονύσης Σαββόπουλος - Πρωινό


Στίχοι - Μουσική: Διονύσης Σαββόπουλος, Συμμετέχει Αφροδίτη Μάνου Σβήνω αυτό το φως βάλε για καφέ ξημερώνει, πού 'ναι τα κλειδιά μου τα λεφτά είναι στην ψωμιέρα κι ότι ζήσαμε μες στη νύχτα αυτή σαν σπουργίτι το τζάμι μας ραγίζει. Ραγίζει η αγάπη μας κομμάτια κι αποσπάσματα γυρεύει αίμα και ρίζες μεροδούλι μεροφάϊ στιχουργική κι όταν ριζώνει, ουράνιο τόξο είδες ανοίγει ξάφνου μες στης κυκλοφορίας την αιχμή -κλείσε το νερό -δεν άκουσα τι λες -αλλαξιές σου αφήνω στο καλοριφέρ είπα η νύχτα ίσως είναι πρόληψη κοινή, θρυμμάτισμα γυαλιού σαν αράχνη, εφτάχρονη φοβία Γυρίζω την πλάτη μου και να το πάλι εδώ μπροστά -θα ξαναβρούμε τους φίλους μας θα βγαίνουμε τα βράδια όπως πριν το καλοκαίρι θα πιάσουμε ένα σπίτι ξαναγυρνώντας στο απότομα ατέλειωτο ρεφραίν -στις εννιάμισι θα πάω απ' το γιατρό αν αργήσω, να ο αριθμός -τα παιδιά κοιμούνται ακόμα κι ότι ζήσαμε μες στη νύχτα αυτή ξημερώνει με στάχτες στον αέρα. Και φεύγει αόρατο αλλάζοντας ταχύτητες ζητώντας δρόμο στην πολιτεία μας να μπεί σαν μια καινούργια μουσική κι όταν ριζώνει, ουράνιο τόξο τέλειο ανοίγει ξάφνου μες στης κυκλοφορίας την αιχμή.

Ithaca C. P. Cavafy | Recitation by Sean Connery - Music by Vangelis

Μαρία Σουλτάτου * Μάνα μου Ελλάς *

Πέμπτη 27 Απριλίου 2023

Ορχήστρα Smyrna - Ανάθεμα τον αίτιο (Anathema ton aitio)


Ανάθεμα τον αίτιο Κι ας το `χει αμαρτία ×(2) Να χωριστούμε αγάπη μου Χωρίς καμιά αιτία ×(2) Συ μπαξές κι εγω φυντάνι Να σ’ απαρνηθώ δεν κάνει Αγάπα με πουλάκι μου Όπως μ’ αγαπάς πρώτα ×(2) Τα ξένα λόγια μην ακούς Μον’ την καρδιά μου ρώτα ×(2) Σάλτα κι άρπα με απ’ το κύμα μην πνιγώ κι έχεις το κρίμα Χελιδονάκι θα γίνω να πέσω στην αυλή σου ×(2) Να κάνω πως επέθανα  Για να γενώ δική σου ×(2) Κλαίει η καρδιά μ’ και δε μερώνει Σαν της ερημιάς τ’ αηδόνι Θα το χω το παράπονο σε όλη τη ζωή μου ×(2) Όταν σε συλλογίζομαι θα τρέμει το κορμί μου ×(2) Συ μπαξές κι εγω φυντάνι Να σ’ απαρνηθώ δεν κάνει

Δευτέρα 24 Απριλίου 2023

Εν λευκώ - Νατάσα Μποφίλιου


Στίχοι:Γεράσιμος Ευαγγελάτος Μουσική:Θέμης Καραμουρατίδης

Λευκή μου τύχη και λευκή ζωή μου

Γιατί τα βράδια κρύβεστε στο γκρίζο

Βλέπω στο άσπρο σας την προβολή μου

Και το μετά απ' το μετά γνωρίζω

Αν είχα θάρρος για να πω το έλα

Τώρα δε θα' χα τη φωτιά στο αίμα

Αν είχε χρώμα θα 'ταν άσπρη τρέλα

Αν είχε σώμα θα 'ταν πάλι ψέμα

Κοίτα τα χέρια πως γυρνούν στον τοίχο

Σα να χορεύουνε με τη σιωπή μου

Κι εγώ που χρόνια γύρευα το στίχο

Που θα εξηγήσει τη βουβή ζωή μου

Μεταμφιέζω τη σιωπή σε λέξη

Και τη χαρίζω σ' όποιον μου εξηγήσει

Να 'χει το μέλλον μου να επιλέξει

Ποιο παρελθόν μου θα ξαναγυρίσει

Τίποτα σημαντικό

Ζω μονάχα εν λευκώ

Τιποτα σημαντικό

Ζω μονάχα εν λευκώ

Λευκή μου τύχη και λευκή ζωή μου

Καλά τα λεν' οι έγχρωμοι μου φίλοι

Το πρόβλημά μου η υπερβολή μου

Κι ότι αργεί απάντηση να στείλει

Αν είχε θάρρος να φανεί ο λόγος

Τώρα δε θα 'τανε φωτιά στο αίμα

Αν είχε χρώμα θα 'ταν άσπρο ο φόβος

Αν είχε σώμα θα 'ταν σαν κι εμένα

Αν σ' αγαπούν να μάθουν να το λένε

Κι αν δε στο πουν να μάθεις να το κλέβεις

Κι αν θες να δεις τ' αληθινά να καίνε

Πρέπει στο ύψος της φωτιάς ν' ανέβεις

Και σε λυπούνται που δεν το 'χεις νιώσει

Κι εσύ λυπάσαι που το ξέρεις πρώτος

Και που κανείς δεν είχε λάβει γνώση

Πως η σιωπή σου ήταν χρόνια κρότος

Δικαίωμά μου να ποντάρω λίγα

Δικαίωμά μου να πηγαίνω πάσο

Κι εκεί που λένε πως ποτέ δεν πήγα

Εγώ δεν πρόλαβα να το ξεχάσω

Κι όποιος ρωτήσει γιατί πάντα φεύγω

Μ' αυτόν τον τόνο του λευκού στο βλέμμα

Του λέω μια φράση σα να υπεκφεύγω

Με μια ελπίδα να' ναι σαν κι εμένα

Τίποτα σημαντικό

Ζω μονάχα εν λευκώ