Περιοδικό Χάρτης ΑΦΙΕΡΩΜΑ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ

 Περιοδικό Χάρτης

Χορηγούμενη

 

 · 

ΑΦΙΕΡΩΜΑ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ

Επιμέλεια αφιερώματος: Ευριπίδης Γαραντούδης

(Συγγραφέας και μεταφραστής, καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών)

Είκοσι ένα χρόνια από τον θάνατο του Γιώργου Χειμωνά (τακτικού συνεργάτη του έντυπου Χάρτη), το ποικίλο ενδιαφέρον για το έργο του παραμένει αμείωτο, τόσο στο περιβάλλον της φιλολογικής όσο και της λογοτεχνικής κριτικής. Τα πάσης φύσεως κείμενα που γράφτηκαν για τον άνθρωπο και το έργο του, αθροίζονται πλέον σε εκατοντάδες. Το έργο του έχει τέτοια πρωτοτυπία και τέτοια ποιότητα ώστε να προσδιορίζει το ίδιο την ιδιότυπη τεχνοτροπία του, αντιστεκόμενο σθεναρά στις επιχειρούμενες εντάξεις του σε γενικά σχήματα ή στο πολύκλωνο δίκτυο μιας γραμματολογικά καθορισμένης παράδοσης.

Το παρόν αφιέρωμα περιλαμβάνει κείμενα, χειρόγραφα, φωτογραφίες (Στέλιου Σκοπελίτη, Νίκου Παναγιωτόπουλου κ.ά.), καθώς και την «Αποκάλυψη» του Ιωάννου σε ελεύθερη απόδοση και δραματική ανασκευή από τον Γιώργο Χειμωνά

(εισαγωγή: Ευριπίδης Γαραντούδης)

Στο αφιέρωμα συμμετέχουν (αλφαβητικά):

Γιώργος Αλισάνογλου (Μια περιηγητική - τοπογραφική «επανεπίσκεψη» στο έργο του Γ. Χ.), Γιώργος Βέλτσος (Η άλγεβρα μιας φιλίας), Σοφία Βούλγαρη (Τοπία του εγκεφάλου: η ενσώματη γεωγραφία του Χειμωνά), Τάσος Γουδέλης («Η λογοτεχνία είναι πάντα μια αλχημεία, αλλά μια αλχημεία μελετημένη»), Τιτίκα Δημητρούλια (Ο Μάκβεθ του Γιώργου Χειμωνά: μετάφραση ή παραλλαγή;), Γιώργος Ζεβελάκης (Ο ραδιοφωνικός Γιώργος Χειμωνάς), Δήμητρα Κολλιάκου (Επιστρέφοντας στο τοπίο του Γιατρού Ινεότη), Δημήτρης Λεοντζάκος (Τα πράγματα αναπνέουν), Νίκος Α. Μάντης (Η τερατώδης ύφανση της δημιουργίας), Κάλλια Παπαδάκη (Ο πολυσήμαντος κόσμος της Εκδρομής), Μανόλης Πρατικάκης (O συνάδελφος και φίλος Γ. Χ.), Μαίρη Σιδηρά (Μια «αναλογική» προσέγγιση της συλλογής «Φιλόξενο σώμα» του Γ. Στρατούλια με ερμηνευτικό εργαλείο αποσπάσματα από «μαθήματα» για τον Λόγο του Γ. Χειμωνά), Βαγγέλης Χατζηβασιλείου (Ο Γιώργος Χειμωνάς μεταξύ Μοντερνισμού και μεταμοντέρνου), Κοσμάς Χαρπαντίδης (Ο Γ. Βέλτσος απέναντι από το σπίτι του Γ. Χειμωνά στην Καβάλα).

HARTISMAG.GR

Αφιέρωμα: Γιώργος Χειμωνάς

Χάρτης: Μηνιαίο Περιοδικό Λόγου & Τέχνης. Ποίηση, πεζογραφία, μελέτες, δοκίμια, σχόλια, κριτική, μεταφράσεις, βιβλία κ.ά.

Μάθετε περισσότερα

456Ζωή Δικταίου, George Papathanasopoulos και 454 ακόμη

3 σχόλια

26 κοινοποιήσεις

Ηέλτιος- Ειρήνη

 

Στο νέο αντιτορπιλικό

στο νέο αεροπλανοφόρο

με το μάτι στο περισκόπιο έναντι του

εχθρού

τα καθήκοντά μου δεόντως επιτελώ και πορεύομαι

επί των αγρίων και σκοτεινών κυμάτων.

Δεν έχω τίποτα να ονειρευτώ

τίποτα να ελπίζω

κι ανάγκη

απ΄τις αυταπάτες να ξεφύγω

και το κομμένο νήμα της Αριάδνης

να ξαναπιάσω.

Απ' τη δυνατότητα φυτρώνει το μέλλον

κι  απ' την τυφλή δύναμη ο εχθρός.

Διό, και της Ειρήνης τους ήρωες αναζητώ

και τη γλώσσα μαθαίνω των δελφινιών

καθώς παίζουν με το κύμα

κι ένα τραγούδι ψιθυρίζω που έρχεται από μακριά

θυμίζοντάς μου παλιές αγάπες:

“την πόρτα ανοίγω το βράδυ, τη λάμπα κρατώ ψηλά...''.

16/6/2021

Μαρία Δουράκη - Η αυλή | Official Audio Release

Μαρία Δουράκη - Ανδρούτσος | Official Audio Release

Ηέλτιος- 2

Μετέωρος

σε μετέωρο πλανήτη

μέσα στο σελάγιασμα το μυστικό του στερεώματος

 υπερίπταμαι

πλανώμενος ολοένα

μέχρι το σκάφος να προσεδαφίσω

και τον κάβο του να δέσω

στον εγκαταλειμμένο μώλο

του φωτός.

15/6/21

Βασίλης Παπακωνσταντίνου - Ειρήνη | Vasilis Papakonstantinou - Eirini

Ειρήνη χάραζε και χαρά στην πλάση σε μεγάλους και παιδιά, σ' ουρανούς και δάση. Αχ ειρήνη, ειρήνη μας, έλα στα παιδάκια, να ξεχάσουν πόλεμους, πίκρες και φαρμάκια.

Μαρία Δουράκη - Ο ύπνος σε τύλιξε | Official Audio Release

Μαρία Δουράκη - Στο στήθος μου η πληγή | Official Audio Release

Ηέλτιος-Χωρίς κόσμο

 

Χωρίς κόσμο

κι ουρανό

απόμεινα

στο δεινόν επιμένοντας

της σχεδίας μου ταξίδι προς 

το αχανές και το άσωτο σημαίνον

εν μέσω της ερημίας και

τα σμήνη των αστέρων τα πολυπληθή

που αμίληκτα απομακρύνονται ολοένα

από τότε που της Αγάπης

χάθηκε το φως

και περιέπεσε ο ναός

στη σιωπή

θεού και ανθρώπων.

14/6/21

Μάνος Χατζιδάκις - Χορός με την σκιά μου - Gioconda's Smile

VIDEO: ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΜΟΥΣΤΑΦΕΡΗ - Το Χαμόγελο της Τζοκόντας(1965)

Σε μια παρέλαση στη Νέα Υόρκη, με μουσικές, με χρώματα και με πλημμυρισμένη από κόσμο την 5η Λεωφόρο, βρισκόμουν μια Κυριακή απόγευμα το φθινόπωρο του 1963 όταν συνάντησα μια γυναικούλα να περπατάει μοναχή με μιαν απελπισμένη αδιαφορία για ότι συνέβαινε γύρω της χωρίς κανείς να την προσέχει, χωρίς κανέναν να προσέχει, μόνη, έρημη μες στο άγνωστο πλήθος, που την σκουντούσε, την προσπερνούσε ανυποψίαστο, εχθρικό, αφήνοντας την να πνγεί μες στη βαθιά πλημμύρα της λεωφόρου, μέσα στη θάλασσα που ακολουθούσε, μέσα στ' αγέρι που άρχισε να φυσά. Έμεινα στυλωμένος, ο μόνος που την πρόσεξε, κι έκαμα να την πάρω από πίσω, να την ακολουθήσω και πλησιάζοντάς την να της μιλήσω, χωρίς να ξέρων τι να της πω, μα ίσαμε ν' αποφασίσω, την έχασααπό τα μάτια μου. Έτρεξα λίγο μπρος, ανασηκώθηκα στα πόδια μου για να την ξεχωρίσω, μα η μεγάλη μαύρη θάλασσα του κόσμου την είχε καταπιεί. Μέσα μου κάτι σκίρτησε οδυνηρά. Χωρίς να καταλάβω, είχα σταθεί έξω από το βιβλιοπωλείο του Ριτζιόλλι και στη βιτρίνα του, απέναντί μου ακριβώς, βρισκόταν ένα βιβλίο για τον Ντα Βίντσι με την Τζοκόντα στο εξώφυλλο του να μου χαμογελά απίθανα αινιγματική, αυτόματα μεγεθυμένη, όσο η γυναίκα που χάθηκε στο δρόμο. Δεν ξέρω γιατί όλ' αυτά μπερδεύτηκαν περίεργα μέσα μου, μαζί μ' ένα εξαίσιο θέμα του Βιβάλντι που είχα ακούσει πριν από λίγες μέρες και που εξακολουθούσε να επανέρχεται τυραννικά στη μνήμη μου. Τα δέκα αυτά τραγούδια γράφτηκαν μ' ένα συγκερασμό απελπισίας και αναμνήσεων. Το θέμα είναι η γυναίκα έρημη μες στην μεγάλη πόλη.Το κάθε τραγούδι είναι κι ένας μονόλογός της, κι όλα μαζί συνθέτουν την ιστορία της. Μια ιστορία σύγχρονη και παλιά μαζί.

Παναγιώτης Αυγερινός - Γιάννης Ζουγανέλης Κατάρτι (Official audio)

THE KING OF ASINE (Part 1) G.Seferis -C.Tsiantis ; ΜΕ ΤΗΝ ΑΣΙΝΗ ΤΟΥ ΣΕ...

Θοδωρής Κοτονιάς & Χριστίνα Μαρία Λαζάρου - Ο Ανθός Της Ερήμου | Officia...

Μάριος Φραγκούλης - Ανατολή (Official Video Clip HD)

Ποίηση: Κωστής Παλαμάς Μουσική: Ανδρέας Κατσιγιάννης

Πέρα ως πέρα στη γη της Ιωνίας δοξαστικό αχολόγησε τροπάρι απ’ την Κνωσσό ως την Πέργαμο θεία χάρη Σμύρνη πάντα εσύ μαργαριτάρι Σμύρνη πάντα εσύ μαργαριτάρι Στα μαλλιά της νεράιδας Μικρασίας Σμύρνη, ξανά γεννήτρες είναι οι Μοίρες μεσ’ στη ζεστή της μάνας σου αγκαλιά που ανοίγεται όλα για να τ’ αγκαλιάσει τα σκόρπια σπλάχνα της, μια πλάση

Morricone conducts Morricone: The Mission (Gabriel's Oboe)

Παναγιώτης Αυγερινός - Εμείς Οι Μόνοι | Official Music Video (4K)

Ο κινηματογραφικός Μάνος Χατζιδάκις (Α! Μέρος)

Πάνος Παπαϊωάννου - Βερόνικα Δαβάκη - Η Βάρδια (Official Lyric Video)

Πάνος Παπαϊωάννου - Βερόνικα Δαβάκη - Η Βάρδια Μουσική: Δημήτρης Παπαδημητρίου Στίχοι: Άλκης Αλκαίος

Στην πολιτεία χειμώνιασε Κι αργά κυλούν τα βράδια Στάζουν στα τοκ τα φορτηγά Αρμύρα και σκουριά Στη γέφυρά οι φύλακες Κόβουν στα δυο τη βάρδια Στα ραδιοκύματα βουτούν Και φεύγουν μακριά Όλα τα παίρνει ο καιρός Μα πάντα κάτι μένει Σαν ένα αστέρι στο θαμπό Του κόσμου σκηνικό Όση αγάπη μας νικά Στο κύμα της χαμένη Κάποια νεράιδα στο βυθό Κρατάει το μυστικό Στην πολιτεία χειμώνιασε Στα μάτια σου τα ξένα Που ανάβλυζαν κάποτε νερά αρτεσιανα Τη ζεστασιά του κράτησα Το γελαστό τους ψέμα Που έκανε τα’ απίθανα Να μοιάζουν πιθανά Όλα τα παίρνει ο καιρός Μα πάντα κάτι μένει Σαν ένα αστέρι στο θαμπό Του κόσμου σκηνικό Όση αγάπη μας νικά Στο κύμα της χαμένη Κάποια νεράιδα στο βυθό Κρατάει το μυστικό

ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΕΚΚΑΣ - Η ΧΩΡΑ (Γιάννη Μαρκόπουλου).wmv

ΣΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ Δημήτρης Μητροπάνος

Στίχοι: Οδυσσέας Ιωάννου Μουσική: Δημήτρης Παπαδημητρίου Άλμπουμ: Στης ψυχής το παρακάτω. 2001 . .. Άλλη μια μάχη νικημένος, νικημένος στα σημεία τώρα δεν έχω παραμύθια, παραμύθια ούτε αστεία. 'Aλλη μια νύχτα με τα όνειρα μπλεγμένος. Πόσα λάθη είμαι ακόμα, είμαι ακόμα χρεωμένος; Η αλήθεια μου άδειο πιάτο και πηδάω στον αέρα στης ψυχής το παρακάτω στου μυαλού το παραπέρα Χρόνια που πέρασαν μια χούφτα, φύγαν σαν μια χούφτα αέρας, ό,τι μου αφήσαν τσιγάρα, τα τσιγάρα μίας μέρας. Φίλοι που κάναν στη ζωή μου, στη ζωή μου τη γιορτή τους άδειο μπουκάλι είμαι κι εγώ είμαι κι εγώ μες τη δική τους. Της ζωής μου μόνο εγώ , μόνο εγώ της απομένω, ένα φως αφήνω πάντα, πάντα αφήνω αναμμένο και στα χέρια μου οι μέρες, είν' οι μέρες φρέσκο χιόνι, έχω ακόμα μια ελπίδα, μια ελπίδα που με σώνει..

Άνθη της πέτρας Πανδής - Μαυρουδής - Θεοδωράκης - Σεφέρης - Pandis-Mav...

Μίκης Θεοδωράκης - Αυτούς που βλέπεις

Με βρήκε πάλι η ερημιά - Πέτρος Πανδής

Ηέλτιος-ο Πορθητής

 

Μια παλιά επιταγή ανεξαργύρωτη

την παίρνει από τα χέρια μου ο άνεμος

και τη ρίχνει στη μικρή λιμνούλα

με τους κύκνους.

Του χρόνου παίγνια

μεταστοιχείωση υλικών και μορφών

πίσω απ΄την κερκόπορτα της συνέχειας

που υποτάχτηκε στον Πορθητή

της Πόλης της επτάλοφης, που πόθησε

και ύμνησε την Ομορφιά και την άνοιξη

του Πέραν.

1/6/21

Πάνος Δρίζος " Άσμα σ' έναν ποιητή" {Tribute to George Seferis}

Ερμηνεία : Πάνος Δρίζος Μουσική / Ενορχήστρωση: Γιώργος Αβραμίδης Ποίηση : Παναγιώτης Ορνιθόπουλος ΑΣΜΑ Σ' ΕΝΑΝ ΠΟΙΗΤΗ (Ποιητική Συλλογή "Σμύρνης Ενθύμιον" 2019 Εκδόσεις Όστρια) Ένδοξε μας Σμυρνιέ ποιητή δύο κόσμοι ο βίος που είχες απ' τη μια η φιλότης να ευωδιάζει τη γη απ' την άλλη το νείκος που αδίκως μετείχες. Καλοκαίρια στη Σκάλα παιδί της θαλάσσης το κύμα ρωτούσες αν γινόταν να ζούσες την κάθε στιγμή με της Τέχνης πνοή ν' ανασάνεις ποθούσες. Όταν έκανες της ζωής τη στροφή τα κρυφά περιγιάλια τί ωραία υμνούσες τ' αηδόνια στις Πλάτρες περίμεναν εκεί κελαηδώντας γλυκά όταν τα συναντούσες. Μες στη Σμύρνη τη χειμερινή τη ρουτίνα με θλίψη κοιτούσες τη βροχή πως θα διώξεις από την ψυχή τους ασπάλαθους γύρω σου αναζητούσες. Στο κατάστρωμα μια αστραπή! δίχως φόβο σημειώσεις κρατούσες ημερολόγια έγραφες στη διαδρομή για σπηλιές και πηγάδια°μέσα τους ξεδιψούσες. Όταν έκανες της ζωής τη στροφή τα κρυφά περιγιάλια τί ωραία υμνούσες τ' αηδόνια στις Πλάτρες περίμεναν εκεί κελαηδώντας γλυκά όταν τα συναντούσες. Απ' τη στέρνα σου βρήκες πηγή που φωτίζει το σκότος που ζούσες είδες γάτες που μάχονταν κάθε πρωί με τα φίδια κοντά σ' εκκλησιές που περνούσες. Σαν τα πεύκα που παίρνουν μορφή του ανέμου που πια δε φυσούσε ενδοξέ μας Σμυρνιέ ποιητή ειν' οι στίχοι σου όταν ο λαός σε πενθούσε.

T.S. Eliot- Burnt Norton

 ΤΕΣΣΕΡΑ ΚΟΥΑΡΤΕΤΑ

Α' Burnt Norton

Ὁ χρόνος ὁ παρὼν καὶ ὁ περασμένος

ὑπάρχουν ἴσως μέσα στὸν μελλοντικὸ

κι ὁ μελλοντικὸς στὸ παρελθόν.

Ἂν ἕνας εἶναι ὁ χρόνος καὶ παντοῦ παρών,

δὲν μπορεῖς νὰ διαπραγματευτεῖς μ’ αὐτόν.

Δὲν μετρᾶ τὸ τί θὰ μποροῦσε νὰ συμβεῖ,

θὰ μείνει πάντα ἕνα ἀνυπόστατο «ἄν»,

σὲ κόσμο ὑποθετικό.

Ὅ,τι θὰ μποροῦσε νὰ συμβεῖ κι ὅ,τι συνέβη,

καταλήγουν σ’ ἕνα σημεῖο, πού ’ναι αἰώνια παρόν.

Βήματα στὴ μνήμη ἀντηχοῦν

στὸ πέρασμα ποὺ δὲν θέλησαν νὰ μποῦν,

μὲ τὴ θύρα ποὺ δὲν ἀνοίξαμε ποτὲς

τοῦ κήπου μὲ τὶς τριανταφυλλιές. Ἔτσι τὰ λόγια μου

στὴ σκέψη σου ἠχοῦν.

Παρενοχλοῦν τὴ σκόνη στὴν κούπα

μὲ τὰ πέταλα τοῦ ρόδου – ἄγνωστο γιατί.

Κι ἄλλοι ἦχοι τὸν κῆπο κατοικοῦν·

θὰ πᾶμε ἐκεῖ ποὺ ὁδηγοῦν;

Βιαστεῖτε, εἶπε τὸ πουλί, βρεῖτε τους, βρεῖτε τους,

δὲν εἶναι μακριά. Μὲς ἀπὸ τὴν πρώτη θύρα

στὸν κόσμο μπαίνεις ποὺ ἔχεις πρωτοδεῖ,

ν’ ἀκολουθήσουμε τῆς τσίχλας

τὴν πλανερὴ φωνή; Νά μας τώρα ἐκεῖ.

Μπροστά μας στέκουν,

ἀόρατοι κι ἀδιαμφισβήτητοι,

κυματίζουν ἀργὰ κι ἐλεύθερα,

πάνω ἀπὸ φύλλα ξερά,

στὴ ζέστη τὴ φθινοπωρινή·

καὶ τὸ πουλὶ ἀπαντᾶ ξανὰ

σὲ μιὰ ἀνάκουστη μουσική,

ποὺ στοὺς θάμνους ἔχει κρυφτεῖ.

Ἡ ἀόρατη ἀκτίδα περνᾶ σὲ μιὰ στιγμὴ

καὶ τὰ ρόδα παίρνουν τὸ ὕφος

λουλουδιῶν ποὺ ἔχουν κοιταχτεῖ.

Νά τους ἐκεῖ, σὰν ξένοι καλωσορισμένοι,

γεμάτοι χαρὰ κι αὐτοί, ποὺ εἴμαστε μαζί.

Προχώρησαν ἐκεῖνοι, ἀπὸ κοντὰ κι ἐμεῖς,

μὲ σχέδιο καὶ τάξη, στ’ ἄδειο δρομάκι,

γύρω στὸν κύκλο μὲ τὶς πρασιὲς καὶ τὸ σιντριβάνι,

νὰ δοῦμε μέσα στὴν κοίτη τὴ στεγνή.

Οὔτε σταγόνα νερὸ δὲν εἶναι ’κεῖ,

μόνο τσιμέντο κι ἡ κάθε κόχη του λερή·

μὰ νά, γεμίζει μὲ τοῦ ἥλιου τὸ νερένιο φῶς

κι ἀργά-ἀργὰ ἀναδύεται ὁ λωτός·

ἡ ἐπιφάνεια λάμπει τοῦ νεροῦ

σὰν τὴν ἄλλη καρδιά, ἐκείνη τοῦ φωτός.

Κι ἐκείνων οἱ μορφὲς ἀντανακλοῦν

πίσω μας μὲς στὸ νερό.

Τότε ἕνα σύννεφο περνᾶ

καὶ τὸ σιντριβάνι πάλι γίνεται στεγνό.

Φύγετε, φύγετε, εἶπε τὸ πουλί·

τὰ φύλλα γέμισαν παιδιά,

ποὺ τρέχουν ξαναμμένα νὰ κρυφτοῦν,

μόλις ποὺ τὰ καταφέρνουν

τὰ γέλια τους νὰ συγκρατοῦν.

Φύγετε, φύγετε τώρα, εἶπε τὸ πουλί:

δὲν ἀντέχει πολλὰ τῶν ἀνθρώπων ἡ φυλή.

Ὁ περασμένος χρόνος κι ὁ μελλοντικός,

ὅ,τι συνέβη κι ὅ,τι θὰ μποροῦσε νὰ συμβεῖ,

συγκλίνουν σ’ ἕνα σκοπό, ποὺ εἶναι πάντα παρών.

137Εσείς, Λίνος Κόκοτος και 135 ακόμη

3 σχόλια

1 κοινοποίηση

Μου αρέσει!

Σχόλιο

Κοινοποίηση

Κωνσταντίνος Π. Καβάφης: Θεόφιλος Παλαιολόγος

Ο τελευταίος χρόνος είν' αυτός.

Ο τελευταίος των Γραικών

αυτοκρατόρων είν' αυτός. Κι' αλλοίμονον

τι θλιβερά που ομιλούν πλησίον του.

Εν τη απογνώσει του, εν τη οδύνη

ο Κυρ Θεόφιλος Παλαιολόγος

λέγει «Θέλω θανείν μάλλον ή ζην».

Α Κυρ Θεόφιλε Παλαιολόγο

πόσον καϋμό του γένους μας, και πόση εξάντλησι

(πόσην απηύδησιν από αδικίες και κατατρεγμό)

η τραγικές σου πέντε λέξεις περιείχαν.

Κωνσταντίνος Π. Καβάφης